Przekłady współczesności: Opowieści niewiarygodnego narratora – obrazy psychoterapii w literaturze

Name: Przekłady współczesności: Opowieści niewiarygodnego narratora – obrazy psychoterapii w literaturze
Start: 2025-09-29T19:00:00+02:00
Location: Nowy Teatr

Schedule

Mon, 29 Sep, 2025 at 07:00 pm

UTC+02:00

Location

Nowy Teatr | Warsaw, MZ

🔹29 września 2025, 19:00
🔹 Udział wezmą: Aleksandra Żak, Łukasz Witczak
🔹 Spotkanie poprowadzi Mateusz Adamczyk
🔹 Partner spotkania: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
🔹 Foyer Nowego Teatru
🔹 Wstęp wolny
Przekłady współczesności: Opowieści niewiarygodnego narratora – obrazy psychoterapii w literaturze
Tym, co łączy psychoterapię i literaturę jest opowieść – o sobie i o innych; o świecie wewnętrznym i tym, który nas otacza. W obu przypadkach rzeczywistość miesza się z fikcją.
Podczas spotkania przyjrzymy się temu, jak psychoterapia przedstawiana jest w literaturze – nie jako dekoracja fabuły, ale jako przestrzeń intensywnych emocji, napięć i pytań bez prostych odpowiedzi. Porozmawiamy m.in. o tym, kto naprawdę opowiada historię w gabinecie: pacjent czy terapeuta? Czy ten, który opowiada, ma większą władzę niż ten, który słucha? I co się dzieje, kiedy ta opowieść zostaje przejęta albo przekształcona?
Punktem wyjścia do rozmowy będą powieści: "Co nam zostawił" M. Dicka w przekładzie Aleksandry Żak oraz "Studium przypadku" G.M. Burneta w tłumaczeniu Łukasza Witczaka. Spotkanie z tłumaczami poprowadzi Mateusz Adamczyk, językoznawca i psychoterapeuta.
"Co nam zostawił" to debiutancka powieść Morgan Dick o dwóch siostrach – nauczycielce przedszkolnej Mickey i psychoterapeutce Arlo – które, mimo że się nie znają, dźwigają podobną złożoną traumę: dorastały w dwóch różnych domach, ale z tym samym uzależnionym od alkoholu ojcem. Każda z bohaterek ma z nim całkiem inną relację i każda radzi sobie z bolesnymi doświadczeniami na swój sposób – obu pomaga jednak cierpki humor, sarkazm i solidna dawka samooszukiwania się. Śmierć ojca i zaskakujący testament sprawiają, że kobiety – chcąc nie chcąc – spotykają się w gabinecie Arlo, chociaż wciąż nie wiedzą, że są spokrewnione. Spotkanie okaże się pierwszym krokiem do zmian w życiu ich obu. (Morgan Dick, "Co nam zostawił", przeł. Aleksandra Żak, Wydawnictwo Otwarte, 2025)
"Studium przypadku" to szkatułkowa opowieść o zmianach obyczajowych i psychoterapii w Anglii lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Nieoczywista, zwodnicza forma tej książki, w której nie zawsze wiadomo, co jest prawdą, a co wytworem fantazji, świetnie współgra z jej głównym tematem: tożsamością człowieka przedstawioną jako kruchy i zmienny konstrukt rozsadzany przez wewnętrzne sprzeczności. (Graeme Macrae Burnet, "Studium przypadku", przeł. Łukasz Witczak, Wydawnictwo Czarne 2025)
🔹 Aleksandra Żak – ukończyła filologię hiszpańską i przekładoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim, tłumaczy z języka angielskiego i hiszpańskiego. Chętnie przekłada teksty z wątkami psychologicznymi, książki wspomnieniowe o psychoterapii, m.in. "Mężczyzna o pięknym głosie" Lillian B. Rubin, czy pozycje popularnonaukowe z dziedziny psychologii społecznej, m.in. "Nawyki myślenia" Davida McRaneya. W pracy zawodowej i życiu osobistym interesuje się teorią przywiązania. Przywiązuje się (między innymi) do bohaterów przekładanych tekstów.
🔹 Łukasz Witczak – tłumacz literatury anglojęzycznej, przekładał m.in. prozę Edwarda St Aubyna, Sally Rooney, Margaret Atwood, Paula Murraya, Joyce Carol Oates. Kaliszanin z urodzenia, warszawiak z wyboru serca. Członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
🔹 Mateusz Adamczyk – językoznawca, członek Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, popularyzator wiedzy o polszczyźnie; prowadzi audycję „PrzySłowie” w radiowej Trójce, program telewizyjny „Słowo daję” w TVP oraz „Poniedziałkową Poradnię Językową” na Instagramie. Autor poradnika językowego „Jak słowo daję” (wyd. Znak). Psychoterapeuta w trakcie szkolenia w Instytucie Integralnej Psychoterapii Gestalt. Prywatnie najlepszy przyjaciel kota Fonema.
🔹🔹🔹
Projekt Przekłady współczesności finansuje dzielnica Mokotów m.st. Warszawy.
🔹🔹🔹
Ilustracja cyklu: Jarosław Danilenko