BOJARSKA – RATAJCZAK – WIELGOSZ: Dyskusja o „Brutalizmie” Achille'a Mbembego

Name: BOJARSKA – RATAJCZAK – WIELGOSZ: Dyskusja o „Brutalizmie” Achille'a Mbembego
Start: 2025-01-21T19:00:00+01:00
Location: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki

Schedule

Tue, 21 Jan, 2025 at 07:00 pm

UTC+01:00

Location

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki | Warsaw, MZ

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki oraz Wydawnictwo Karakter zapraszają na spotkanie o książce Achille'a Mbembego BRUTALIZM w przekładzie Oskara Hedemanna. W rozmowie, którą poprowadzi Przemysław Wielgosz, udział wezmą: Katarzyna Bojarska i Mikołaj Ratajczak.
Spotkanie otwiera cykl spotkań seminaryjnych i debat, które towarzyszą wystawie Historie potencjalne. Więcej szczegółów: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/historie-potencjalne
Wydarzenie odbędzie się w sali kinowej – wejście od ul. Burschego (schodkami w dół).

O książce:
Oryginalna diagnoza współczesności dokonana z perspektywy Afryki łączy elementy teorii krytycznej, myśli postkolonialnej i psychoanalizy.
Tytułowy brutalizm to metafora naszej epoki, w której zachłanny kapitalizm w coraz bardziej bezwzględny sposób kruszy, rozszczepia i drenuje zarówno planetę, jak i ludzkie ciała. Paradoksalnie, technologie cyfrowe tylko pogłębiają politykę ekstrakcji, przyczyniając się do zagłady wszystkiego, co żywe. Umożliwiają też one uprawianie na niespotykaną dotąd skalę rasistowskiej polityki segregacji i sortowania ludzi, zmieniając ich w przemieszczające się ciała-granice i sprawiając, że nigdy nie będą mogli znaleźć się „u siebie”.
W chwili, gdy prawicowi populiści straszą widmem „wielkiego zastąpienia” białej populacji niebiałą, dokonuje się rzeczywisty proces wymiany ludzi na cyfrowe awatary i inteligentne maszyny. Ciało staje się teraz bowiem wyłącznie narzędziem w osiąganiu chwilowej rozkoszy albo obiektem poddanym obróbce termopolityki. Cyfrowy neoliberalizm doprowadził do tego, że to, co nieświadome, przestało być przedmiotem represji i wybucha w paroksyzmach narcystycznego hedonizmu i maskulinizmu.
Prawdziwym laboratorium tego rodzaju brutalistycznych praktyk przez wieki była i wciąż pozostaje Afryka, poddawana kolonialnej przemocy, ekstrakcji ciał, dóbr naturalnych i obiektów sztuki. I dlatego to właśnie w Afryce – w afrykańskiej myśli, historii i doświadczeniu – szuka Mbembe odpowiedzi na pytania, jak naprawić to, co zniszczone, jak wypracować nowe formy globalnego współistnienia.

O rozmówcach:
Katarzyna Bojarska – adiunktka w Katedrze Kultury Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Założycielka i kierowniczka Centrum Badań Porównawczych nad Kulturami Pamięci (CCRMC). Współzałożycielka i redaktorka www.pismowidok.org. Badaczka kultury wizualnej, sztuki współczesnej i kultur pamięci. Przetłumaczyła m.in. esej „Nekropolityka” Achille Mbembego, „Pamięć wielokierunkowa. Pamiętanie Zagłady w epoce dekolonizacji” Michaela Rothberga (Warszawa 2016) i „Hegel, Haiti i historia uniwersalna Susan Buck-Morss” (2014). Autorka książki „Wydarzenia po Wydarzeniu: Białoszewski - Richter - Spiegelman (Warszawa 2012). Członkini polskiej sekcji AICA.
Mikołaj Ratajczak – filozof, historyk idei, tłumacz i redaktor, adiunkt w Zespole Filozofii Kultury IFiS PAN. Autor pierwszego w języku polskim i jednego z pierwszych na świecie monograficznych opracowań historii rozwoju współczesnej radykalnej filozofii politycznej we Włoszech („Forma życia i dobro wspólne”, Warszawa 2020). Jego prace publikacje poświęcone są historii filozofii politycznej i myśli społecznej. Odbywał staże naukowe we Włoszech, Francji i USA. Na język polski przełożył m.in. Antonio Negriego, Theodora W. Adorna, Roberta Esposito i Anthony’ego Atkinsona. Znawca i tłumacz myśli Karola Marksa, od 2017 roku współprowadzi ogólnopolskie, otwarte seminarium „Czytanie Marksa”.
Przemysław Wielgosz – dziennikarz, wydawca i kurator. Redaktor naczelny polskiej edycji „Le Monde diplomatique” oraz serii książkowych: Biblioteki „Le Monde diplomatique” i Biblioteki alternatyw ekonomicznych. W wydawnictwie RM jest redaktorem merytorycznym serii Ludowa historia Polski. Publikował m.in. w „Wiadomościach Kulturalnych”, „Trybunie”, „Przekroju”, „Piśmie”, „Guardianie”, „Aspen Review” i „Freitagu”. Jest m.in. autorem książek „Opium globalizacji” (2004) i „Witajcie w cięższych czasach” (2020), „Gra w rasy. Jak kapitalizm dzieli, by rządzić” (2021). Kurator cykli „Ekonomie przyszłości” w Biennale Warszawa, „Ludowa Historia Polski” i „Przeobrażenia” w Strefie WolnoSłowej oraz „Historie ludzi bez historii” w Teatrze Ósmego Dnia.