Sociaal Rechtvaardige Bouwschift: Vastgoedbelangen bij lokale beleidsmakers

Niemand twijfelt nog aan de noodzaak van de bouwshift. Wat nog niet voor iedereen even duidelijk is: Wie betaalt en wie profiteert ervan? Wie zal de voordelen ondervinden en wie de nadelen? Doordat de kosten en baten van de bouwshift vandaag niet rechtvaardig verdeeld zijn wordt zelfs de realisatie ervan ondermijnd. In deze reeks gaan we op zoek naar hoe we de noodzakelijke bouwshift ook sociaal rechtvaardig kunnen maken.

Yannick Willemstein onderzocht voor zijn masterproef de omvang van vermoedens van belangenconflicten in omgevingsdossiers bij lokale beleidsmakers in Vlaanderen. Hij stelt zijn analyse voor en geeft daarbij enkele aanbevelingen om deze problematiek in de toekomst enigszins te beperken. Aansluitend bekijken we de documentaire: Bouwpromoter baas die nauwe banden tussen projectontwikkeling en bestuur aankaart in Antwerpen, Oostende en Merchtem. We eindigen met een open discussie.

• Lezing: vastgoedbelangen bij lokale beleidsmakers in Vlaanderen door Yannick Willemstein
• Documentaire: Bouwpromotor Baas (Pano, 2022)
• Afsluitende discussie

Het pamflet 'De Sociaal Rechtvaardige Bouwshift', dat Stadsform in mei publiceerde, toont aan dat er nog veel werk aan de winkel is om de grote ruimtelijke transitie die we bouwshift noemen te realiseren en bovendien ook sociaal rechtvaardig te maken. In kortere reeksen gaan we komende jaren dieper in op de verschillende pijlers die een sociaal rechtvaardige bouwshift ondersteunen. In de eerste minireeks bespreken we hoe transparante en eerlijke procedures moeten leiden tot kwalitatieve vastgoedontwikkeling met een grotere maatschappelijke meerwaarde.

Verschillende Pano-reportages en het recent verschenen boek 'De Vrienden van het Vastgoed' tonen aan dat we in Vlaanderen vaak nog ver van dit ideaal afstaan. Ook uit een steekproef in de afstudeerthesis van Yannick Willemstein (UAntwerpen) blijkt dat veel Vlaamse omgevingsambtenaren vermoeden dat er sprake is van belangenverstrengeling tussen lokale politici en vastgoedprojecten in hun gemeenten. Projectontwikkelaars klagen dan weer over de vele onzekerheden in het bouwproces, waardoor lobbyen soms onvermijdelijk lijkt. De burger lijkt de dupe te zijn: woningen worden steeds moeilijker betaalbaar en de kwaliteit van onze woonomgevingen komt onder druk te staan.

In deze reeks onderzoeken we hoe we de noodzakelijke verdichting van steden en dorpskernen eerlijker, transparanter en met meer sociale meerwaarde kan aanpakken.

Host or Publisher Stadsform