Rękopis Chopina – Autograf szkicowy zapisu nutowego w tonacji Es-dur

Name: Rękopis Chopina – Autograf szkicowy zapisu nutowego w tonacji Es-dur
Start: 2024-10-06T10:00:00+02:00
End: 2024-10-06T18:00:00+02:00
Location: Muzeum Fryderyka Chopina

Schedule

Sun Oct 06 2024 at 10:00 am to 06:00 pm

UTC+02:00

Location

Muzeum Fryderyka Chopina | Warsaw, MZ

RĘKOPIS CHOPINA. Cykl pokazów specjalnych
Fryderyk Chopin, autograf szkicowy zapisu nutowego w tonacji Es-dur
4.06-6.10.2023
Kustosz Muzeum: dr Seweryn Kuter
Kuratorka: Anna Adamusińska-Tasak
Opieka konserwatorska: Patrycja Rymar, dr Marta Zaborowska
Niniejszy cykl pokazów rękopisów muzycznych przedstawia drobne szkice Fryderyka Chopina. W tych pojedynczych nutach, pośpiesznie zapisanych w przypływie twórczego natchnienia, tak aby nie umknęły, często z pominięciem oznaczeń muzycznych, niestarannym pismem, odnajdujemy zalążki kompozycji. Chociaż na pierwszy rzut oka zapis wydaje się enigmatyczny, szkice te odzwierciedlają wyjątkową chwilę – próbę zmaterializowania nowonarodzonej myśli muzycznej. Tu z pomocą Chopinowi przychodził fortepian, na którym kompozytor sprawdzał brzmienie pomysłu i skrótowo notował go na papierze. Te niepozorne notatki stanowią ważne ogniwo w twórczości Fryderyka Chopina – przyglądamy się pierwszej, pisemnej, spontanicznej fazie procesu twórczego, po której kompozytor podejmował niezliczone próby udoskonalenia zapisu nutowego pierwotnej myśli.
Pamiętając o tym jak złożoną pracę Fryderyk Chopin wykonywał chcąc przelać swój geniusz muzyczny na papier za pomocą zwykłych nut, a także o tym, ile z jego dziedzictwa utraciliśmy, prezentowane podczas niniejszego cyklu drobne szkice zachęcają nas do refleksji nad bezcennością każdej Chopinowskiej nuty.
Na obecnym pokazie widzimy szkic niezidentyfikowanej kompozycji w tonacji Es-dur na fortepian Fryderyka Chopina.
Kompozytor zapisał swój pomysł muzyczny atramentem na kremowej kartce, oddartej od większej całości (sądząc po górnej, nierównej krawędzi). Najprawdopodobniej w chwili natchnienia nie miał pod ręką papieru nutowego, dlatego pospiesznie nakreślił odręcznie cztery pięciolinie na dostępnej, zwykłej kartce.
Nad pierwszą pięciolinią Chopin zapisał słowne określenie tonacji: „Es [-] dur”. Na pięcioliniach 1–2 kompozytor zapisał osiem taktów w metrum 6/8 zharmonizowanych akordowo. W tekście muzycznym brakuje oznaczenia metrum, kluczy i znaków przykluczowych, a także bemoli w przebiegu. W zapisie nutowym dostrzegamy skreślenia i poprawki, a pod tekstem widoczne są zaplamienia atramentowe. Czas powstania tego szkicu nie jest znany.
W lewym górnym rogu obecna jest adnotacja: „378”, dopisana ołówkiem przez nieustaloną osobę. Odpowiada ona numerowi strony publikacji Mieczysława Karłowicza pt. „Niewydane dotychczas pamiątki po Chopinie” (Warszawa, 1904), na której znajduje się wzmianka o tym autografie: „Dwie kartki, zapisane przez samego Chopina, zawierają nadzwyczaj nieczytelne szkice: walca ges-dur [sic] i kompozycji na 6/8 es-dur [sic]”. Autor wspomina, że wśród pamiątek wypożyczonych mu na potrzeby publikacji przez Marię Ciechomską, wnuczkę Ludwiki Jędrzejewiczowej, najstarszej siostry Fryderyka Chopina, znalazło się „bardzo mało” rękopisów muzycznych, w tym obecnie eksponowany, drobny szkic nutowy w Es-dur. Jest to jeden z licznych przykładów starań rodziny Chopina w zabezpieczaniu najdrobniejszych przejawów jego twórczości.
Rękopis był przechowywany w kolekcji rodziny Fryderyka Chopina do śmierci Leona Ciechomskiego, bratanka męża córki Ludwiki Jędrzejewicz, w 1945 roku. W 1959 roku został zakupiony przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina od Jerzego Kniołka, prywatnego kolekcjonera. Od 2005 roku obiekt jest depozytem Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Narodowym Instytucie Fryderyka Chopina w Warszawie.
📌 Bilety: http://bilety.nifc.pl (wstęp w cenie biletu do Muzeum)