Odtworzenie Manifestacji romantycznej Jerzego Beresia na Rynku Głównym w Krakowie

Name: Odtworzenie Manifestacji romantycznej Jerzego Beresia na Rynku Głównym w Krakowie
Start: 2024-11-17T16:00:00+01:00
End: 2024-11-17T19:00:00+01:00
Location: Rynek Główny Kraków

Schedule

Sun Nov 17 2024 at 04:00 pm to 07:00 pm

UTC+01:00

Location

Rynek Główny Kraków | Krakow, MA

📅 17 listopada (niedziela), Rynek Główny w Krakowie
📌 Rozpoczęcie: godz. 16:00, pod Bunkrem Sztuki
➡️ Organizator: Cricoteka
Odtworzenie Manifestacji romantycznej Jerzego Beresia z 18 listopada 1981 r. towarzyszy odbywającej się w Cricotece największej od 20 lat wystawie Jerzego Beresia, która prezentuje kilkadziesiąt rzeźbiarskich obiektów artysty oraz jego działania performatywne. Wydarzenie, zaplanowane na 17 listopada 2024 r., będzie szóstym odtworzeniem tej akcji.
🔴 Zgodnie ze scenariuszem, stworzonym przez Jerzego Beresia, akcja odbywa się na Rynku Głównym w Krakowie. Jej przebieg obejmuje przemarsz grupy uczestników (około 30-40 osób) i przejazd Wózka romantycznego z Bunkra Sztuki na płytę Rynku, wraz z obejściem Sukiennic i pięcioma przystankami na tej trasie. Podczas marszu zakreślane zostają okręgi, malowane napisy i rozpalane symboliczne ogniska – Nadziei, Wolności, Godności, Miłości i Prawdy. Manifestacja romantyczna jest pamiątką wielkiego zrywu nie tyle „Solidarności”, ale przede wszystkim autentycznej, pisanej z małej litery – solidarności jako kategorii społecznej, przypomnieniem fundamentalnych i wiecznych wartości.
⚫ Manifestacja romantyczna Jerzego Beresia to kluczowa akcja w jego twórczości oraz jedno z najbardziej rozpoznawalnych działań polskiej sztuki lat 80 ** wieku. Pierwszy projekt performansu powstał w 1975 roku, kiedy artysta stworzył rzeźbę Wózek romantyczny. Performans miał stanowić dialog z polskim romantyzmem, oparty na tragicznej ironii kultury klęski.
Od momentu powstania koncepcji artysta podejmował próby realizacji przedsięwzięcia – początkowo w Krakowie, dla którego je zaprojektowano, później także we Wrocławiu i Zielonej Górze. Władze miast konsekwentnie odrzucały jego starania, obawiając się silnej politycznej wymowy projektu. Dopiero międzynarodowy festiwal sztuki IX Spotkania Krakowskie stworzył okazję do jego realizacji.
🔴 Pierwsze wykonanie performansu miało miejsce 18 listopada 1981 roku. W kolejnych latach – 2000, 2006 i 2011 – artysta zrealizował jego autorskie, rocznicowe odtworzenia. Pragnieniem Jerzego Beresia było przekształcenie tej symbolicznej akcji w cykliczne wydarzenie, na stałe wpisane w kalendarz artystyczny Krakowa. Pierwsze próby realizacji tego założenia podjął Wydział Intermediów ASP oraz ówczesny dziekan, prof. Artur Tajber, którzy w 2014 roku, już po śmierci artysty, zrekonstruowali Manifestację według pozostawionego przez niego scenariusza.
___________________
❗ Informujemy, że podczas wydarzenia mogą być wykonywane zdjęcia i filmy na potrzeby Cricoteki (m.in. w celu dokumentacji wydarzenia i informacji na stronie internetowej Cricoteki oraz profilach Cricoteki na portalach Facebook i Instagram). Zdjęcia i filmy mogą zawierać wizerunki osób biorących udział w wydarzeniu. Jeżeli nie wyrażają Państwo na to zgody, prosimy o wcześniejszą informację. Brak informacji przekazanej w formie pisemnej lub ustnej pracownikowi Cricoteki przed rozpoczęciem wydarzenia jest równoznaczny ze zgodą na korzystanie przez Cricotekę ze zdjęć i filmów, o których mowa powyżej.
-----------------------------------
🟠 Wystawa „Bereś”
📅 21 marca 2024 – 8 grudnia 2024
➡️ Wtorek-niedziela, 11:00-19.00
📌 Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka ul. Nadwiślańska 2-4
🔵Na ekspozycji prezentowane są rzeźby ze wszystkich okresów twórczości Beresia (od 1956 do 2012 r.), filmy archiwalne oraz wideoeseje, komentujące jego dorobek performatywny. W narracjach towarzyszących wystawie zespół kuratorski – Jerzy Hanusek, Kamil Kuitkowski i Natalia Zarzecka – za nadrzędny cel stawia przybliżenie jednego z najważniejszych artystów polskich współczesnej publiczności, czemu służyć ma zestawienie wątków i kontekstów, w których i wobec których działał, a które dziś okazują się nadal aktualne. Bereś jako artysta niepokorny, kontestujący porządki estetyczne, społeczne i polityczne pozwala odczytywać siebie na nowo, zarówno wobec teraźniejszych sytuacji politycznych, jak i nurtów postantropocentrycznych, kwestionujących dotychczasową (nadrzędną) pozycję człowieka w świecie.
🟠Wystawa „Bereś”, poza sztuką pozostającego w jej tytule artysty, eksploruje modele wystawiennicze, traktując ją samą jako punkt wyjścia do dalszych działań. Towarzyszy jej rozbudowany performatywny program towarzyszący i dostępnościowy. Jest też możliwość nawiązania bezpośredniej relacji z częścią oryginalnych obiektów poprzez ich dotykanie i wprawianie w ruch. Układ wystawy jest poddawany zmianom w czasie jej trwania.
🔵W programie poruszony zostaje ponadto wątek problemów konserwatorskich dotyczących zachowania i rekonstrukcji rzeźb oraz działań akcyjnych po śmierci artysty – w jego ramach z udziałem publiczności składane są wybrane prace Beresia, a na krakowskim Rynku Głównym odbędzie się odtworzenie „Manifestacji romantycznej”.
🟠 Wydarzeniu w Cricotece towarzyszą również dwie publikacje: katalog z dokumentacją fotograficzną wystawy oraz tekstami Magdaleny Ujmy, Marty Smolińskiej, Krzysztofa Siatki i kuratorów, a także książka córki artysty, Bettiny Bereś, „Awangarda między kuchnią a łazienką” (współpraca wydawnictwa Universitas, Fundacji Marii Pinińskiej-Bereś i Jerzego Beresia oraz Cricoteki).
🔵 Równolegle w Galerii-Pracowni Tadeusza Kantora, oddziale Cricoteki przy ul. Siennej 7/5, prezentowana jest wystawa towarzysząca „Bereś/Kantor”. Wystawa prezentuje artystyczną współobecność Jerzego Beresia i Tadeusza Kantora. Skupia się na rzeźbie "Zwid Znak" Beresia z serii "Zwidy" oraz autorskiej rekonstrukcji Deski do spektaklu "Powrót Odysa" Kantora.
-----------------------------------
Kuratorzy wystawy: Jerzy Hanusek, Kamil Kuitkowski, Natalia Zarzecka
Organizatorzy/ Organizers: Cricoteka i Fundacja im. Marii Pinińskiej-Bereś i Jerzego Beresia
Partnerzy i współpraca / Partners and collaboration:
Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, Wydział Intermediów, Open Eyes Art Festival
Patroni medialni / media partners: Restart, Notes Na 6 Tygodni, Magazyn Szum, Gazeta Wyborcza, Rynek i Sztuka, Radio Kraków, Kraków Culture Karnet
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
fot. Jerzy Bereś, Manifestacja romantyczna, 18 XI 1981, Rynek Główny w Krakowie, fot. z archiwum rodziny (13)