Ηφαίστεια της Αττικής: Σουσάκι-Μέθανα (κάστρο Φαβιέρου-σπήλαιο Περιστέρι)

Name: Ηφαίστεια της Αττικής: Σουσάκι-Μέθανα (κάστρο Φαβιέρου-σπήλαιο Περιστέρι)
Start: 2024-12-15T07:15:00+02:00
End: 2024-12-15T22:45:00+02:00
Location: Eleonas metro station

Schedule

Sun Dec 15 2024 at 07:15 am to 10:45 pm

UTC+02:00

Location

Eleonas metro station | Palaio Faliro, GR

Ηφαίστεια της Αττικής: Σουσάκι-Μέθανα (κάστρο Φαβιέρου-σπήλαιο Περιστέρι). Κυριακή 15/12/2024
Πρωτότυπη ημερήσια απόδραση στις εντυπωσιακές, αλλοκοσμικές τοποθεσίες των σημαντικότερων ηφαιστείων της Αττικής! Μα... υπάρχουν ηφαίστεια στην Αττική;; Κι όμως! Παρά το γεγονός ότι αυθόρμητα κάποιος θα αντιδρούσε παράδοξα στο άκουσμα της αναφοράς για ύπαρξη ηφαιστείου στην Αττική, η ευρύτερη γεωγραφική έκταση προς την Κορινθία, καθώς και η περιφέρεια της Αττικής περιλαμβάνουν τέσσερα ηφαιστειακά κέντρα: το Σουσάκι, τη χερσόνησο των Μεθάνων, την Αίγινα και τον Πόρο, τα οποία ανήκουν στο ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου.
Το Σουσάκι βρίσκεται στην περιοχή Αγίων Θεοδώρων του Νομού Κορινθίας, ωστόσο δίπλα στα σύνορα με την Αττική, και τα Μέθανα στον Δήμο Τροιζηνίας της Περιφέρειας Αττικής (Σαρωνικός), αν και γεωγραφικά είναι κομμάτι της Πελοποννήσου.
- Η μετακίνηση από το αρχικό σημείο συνάντησης (μετρό Ελαιώνα) προς Σουσάκι-Μέθανα πραγματοποιείται με πούλμαν του γραφείου μας, όπως και οι λοιπές απαραίτητες μετακινήσεις. Από τις θέσεις όπου μας αφήνει, ακολουθούμε μικρές πεζοπορικές διαδρομές προς τους προορισμούς μας, σε εύκολα τοπικά μονοπάτια.
Σε αυτή την εξαιρετικά ειδική εξόρμηση θα επισκεφτούμε απόκοσμα τοπία που μοιάζουν σεληνιακά, μέσα στους κρατήρες των ηφαιστείων της Αττικής, όπου φτάνουμε μετά από μικρές και εύκολες μα άκρως εντυπωσιακές πεζοπορικές διαδρομές, που ξεκινούν από τις θέσεις που μας αφήνει το πούλμαν. Έντονα και άγρια ηφαιστειακά πετρώματα, χρώματα, κρύσταλλοι και άλλοι σχηματισμοί, συνθέτουν ένα τελείως ονειρικό σκηνικό, στο οποίο δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει ότι βρίσκεται! Λευκά, κίτρινα και σκούρα καφέ χρώματα, μαζί με μυρωδιές από θειάφι και οπές από τις οποίες εκλύονται θερμά αέρια το αποτελούν.
Από το πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να λείπει το σπήλαιο “Περιστέρι” με τη μεγάλη λίμνη του, ενώ προσθέσαμε και μια επίσκεψη στο εντυπωσιακό κάστρο Φαβιέρου. Τέλος, πριν την επιστροφή, ανάπαυλα για φαγητό στον γραφικό οικισμό Βαθύ, στα Μέθανα.
- Σε ποια νησιά, εκτός από τη Σαντορίνη, βρίσκονται τα ηφαίστεια που αποτελούν το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου;
- Πώς δημιουργείται ένα ηφαίστειο, πόσα ηφαίστεια υπάρχουν στην Ελλάδα και πόσα από αυτά παραμένουν σήμερα ενεργά;
- Μπορούμε να αισθανθούμε την υψηλή θερμοκρασία του εδάφους (γεωθερμία) σε ένα ενεργό ή και σε κάποιο σβησμένο ηφαίστειο;
- Πώς συμβαίνει η μεταηφαιστειακή δραστηριότητα στο Σουσάκι, 2.5 εκατομμύρια χρόνια μετά την τελευταία του έκρηξη;
- Πόσοι κρατήρες καταγράφονται στη χερσόνησο των Μεθάνων και ποιος είναι ο μεγαλύτερος κρατήρας σε όλη την Ελλάδα;
- Σπήλαιο “Περιστέρι” ή σπηλαίο της Νεράιδας: πόσο παλιό είναι; πότε ανακαλύφθηκε και πού πίστευαν οι ντόπιοι ότι καταλήγει;
ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ-ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ-ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ
Ένα ηφαίστειο είναι κατά κανόνα κωνικού σχήματος και αντιπροσωπεύει την ορατή απόληξη ενός υπόγειου δικτύου, η ρίζα του οποίου βρίσκεται σε τεράστια βάθη στο εσωτερικό της Γης. Διαμέσου αυτής, το μάγμα αναδύεται προς την επιφάνεια και εκλύεται ως λάβα και τέφρα, που είναι τα ηφαιστειακά προϊόντα που δομούν το κωνικό σώμα του ηφαιστείου, δίνοντας έτσι τη χαρακτηριστική μορφή που γνωρίζουμε.
Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 40 ηφαίστεια, από τα οποία 5 παραμένουν σήμερα ενεργά.
Το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου αποτελεί ένα νοητό τόξο μήκους 500 χιλιομέτρων και πλάτους 20-40 χιλιομέτρων, που συνδέει από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά τα ηφαίστεια Σουσάκι, Αίγινα, Μέθανα, Πόρο, Μήλο, Κίμωλο, Σαντορίνη, Νίσυρο, Γυαλί, Λιχάδες, Κω, Πάτμο κ.ά. Όλα αυτά τα ηφαιστειακά κέντρα οφείλουν τη δημιουργία τους στην υπαγωγή της Αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την Ευρασιατική, σε βάθος περίπου 150-200 χιλιομέτρων. Τα μοναδικά ηφαίστεια της Ελλάδας στα οποία έχουν πραγματοποιηθεί εκρήξεις στους ιστορικούς χρόνους είναι αυτά της Σαντορίνης, της Νισύρου και των Μεθάνων. Αναλυτικότερα, το ηφαίστειο της Σαντορίνης εξερράγη για τελευταία φορά το 1950, το ηφαίστειο της Νισύρου το 1888, ενώ αυτό των Μεθάνων τον 3ο αιώνα π.Χ. Τέλος, τα παλαιότερα ηφαιστειακά πετρώματα του ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου είναι περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων ετών, και εντοπίζονται στην Αίγινα.
1. Ηφαίστειο Σουσάκι, Άγιοι Θεόδωροι
Το ηφαίστειο Σουσάκι βρίσκεται στις νότιες παρυφές των Γερανείων ορέων, στα όρια Αττικής-Κορινθίας και αποτελεί το βόρειο άκρο του ηφαιστειακού τόξου. Παρόλο που η τελευταία του εκρηκτική δραστηριότητα ήταν περίπου 2.5-2.7 εκατομμύρια χρόνια πριν, παρουσιάζει έντονη μεταηφαιστειακή δράση και παραμένει εν μέρει ενεργό. Η θερμοκρασία στην πλαγιά του φτάνει μέχρι 42 βαθμούς Κελσίου, ενώ εκλύει αέρια (διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο κ.ά.), τα οποία ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα μέσω φυσικών οπών ή και τεχνητών στοών που ανοίχτηκαν τον περασμένο αιώνα για την εξόρυξη ορυκτών (αλουνίτης, μαγνησίτης, θείο).
2. Κάστρο Φαβιέρου, Μέθανα
Βρίσκεται στο στενό των Μεθάνων, σε υψόμετρο περίπου 80 m, πάνω στον λόφο του στενού, και αποτελεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Η πρόσβαση γίνεται από μονοπάτι με σήμανση, κατά μήκος του οποίου συναντάμε υπολείμματα οχυρώσεων του Νικία. Πρόκειται για μεταγενέστερο "μεσαιωνικό" κάστρο των αρχών του 19ου αιώνα, με τέσσερις μικρούς πυργίσκους στις άκρες του. Χτίστηκε το 1826, υπό τις διαταγές του Νικόλαου Κάρολου Φαβιέρου, Γάλλου στρατηγού, πάνω στα ερείπια αρχαίων οχυρώσεων των Αθηναίων (Νικίας) του 5ο αι. π.Χ. Ο στρατηγός Φαβιέρος οργάνωσε και διοίκησε τον πρώτο τακτικό στρατό της Ελλάδας, στον οποίο αποδίδεται και το όνομα του γειτονικού οικισμού της Τακτικούπολης.
3. Σπήλαιο "Περιστέρι", Μέθανα
Το σπήλαιο, ηλικίας 2.5 εκατ. ετών, ήταν γνωστότερο σαν σπήλαιο της νεράιδας, η οποία σύμφωνα τον θρύλο κατοικούσε στο εσωτερικό του. Ενίοτε πιστευόταν ότι η υπόγεια έκταση έφτανε μέχρι κάτω από το οροπέδιο "Θρονί". Η σημερινή είσοδος διανοίχτηκε κατά τη διάρκεια εργασιών κατασκευής εργοστασίου και οι εσωτερικοί χώροι εξερευνήθηκαν το 1973, μετά την ανατίναξη του αρχικού θαλάμου, οπότε και προέκυψε ότι το μήκος του σπηλαίου είναι 250 m. Αποτελείται από τρεις θαλάμους: στον πρώτο υπάρχει λίμνη, ο δεύτερος είναι γεμάτος από βράχους που έχουν πέσει από την οροφή και διαθέτει σταλακτίτες, ενώ στον τρίτο θάλαμο υπάρχει επίσης νερό και εντυπωσιακοί σταλακτιτικοί σχηματισμοί.
4. Ηφαίστειο χερσονήσου Μεθάνων
Το ηφαίστειο των Μεθάνων, ένα από τα σημαντικότερα ηφαιστειακά κέντρα της Αττικής, βρίσκεται στο δυτικό του άκρο του ηφαιστειακού τόξου και απαριθμεί τριάντα κρατήρες. Ο πιο γνωστός βρίσκεται πάνω από το χωριό της Καμένης Χώρας, έχει βάθος περίπου 50 m και διάμετρο 100 m. Είχε έντονη ηφαιστειακή (εκρηκτική) δραστηριότητα μεταξύ της περιόδου 276 έως 239 π.Χ., όπως προκύπτει από αναφορές των αρχαίων ιστορικών Στράβωνα, Παυσανία και Οβιδίου. Η διαδρομή προς τον κρατήρα γίνεται από το χαραγμένο στη λάβα μονοπάτι, ανάμεσα σε σκουρόχρωμα πετρώματα και έντονο ανάγλυφο, αποτέλεσμα της βίαιης ηφαιστειακής δράσης.
Για την πρόβλεψη του κινδύνου έναντι των επιπτώσεων από τη δραστηριότητα των ενεργών ηφαιστείων έχουν αναπτυχθεί ειδικές τεχνικές και μέθοδοι που προσανατολίζονται στην παρακολούθηση της ηφαιστειακής συμπεριφοράς και στην εστίαση της σεισμικότητας που εκδηλώνεται κατόπιν της έκχυσης του μάγματος στην επιφάνεια της Γης. Μια μελέτη για την πρόγνωση του ηφαιστειακού κινδύνου περιλαμβάνει τόσο τη χρήση σεισμογράφων, γύρω από το ηφαίστειο, που καταγράφουν τις κινήσεις του εδάφους, όσο και εξοπλισμού που επισημαίνει αλλαγές στη χημική σύσταση των εκπεμπόμενων αερίων και την αύξηση της θερμοκρασίας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Ξεκινώντας από την Αθήνα, επισκεπτόμαστε πρώτα το Σουσάκι, στους Αγίους Θεοδώρους, περπατώντας (περίπου 500 m) στο πολύχρωμο ηφαιστειακό φαράγγι, με τα ορυκτά και τις στοές, όπου αφουγκραζόμαστε τη θερμότητα και τις οσμές του ηφαιστείου. Στη συνέχεια, μετά από σύντομη στάση στον Ισθμό για καφέ, κατευθυνόμαστε προς τα Μέθανα. Εκεί, προσεγγίζουμε α) το εντυπωσιακό κάστρο Φαβιέρου από εύκολο μονοπάτι (περίπου 500 m), και β) το φαντασμαγορικό σπήλαιο “Περιστέρι”, με μεγάλη υπόγεια λίμνη σε άκρως μυστηριακή ατμόσφαιρα. Αμέσως μετά βρισκόμαστε στο Καμένο Βουνό, όπου η διαδρομή (περίπου 1500 m) θα μας οδηγήσει κοντά στον πιο γνωστό κρατήρα του ηφαιστείου των Μεθάνων. Το σκηνικό, σαν από ταινία, το αποτελούν μυριάδες βράχοι από πετρωμένη λάβα, ενώ η θέα προς τον Σαρωνικό μαγεύει το δειλινό... Η εξόρμηση ολοκληρώνεται στον γραφικό οικισμό Βαθύ, για απολογισμό και παραδοσιακό φαγητό (περίπου 17:30-19:30).
- Βαθμός δυσκολίας: 2, με κλίμακα από το 1 (πολύ εύκολο) ως το 5 (πολύ δύσκολο).
- Ραντεβού 07:00, αναχώρηση 07:15 (σταθμός μετρό Ελαιώνας, Γραμμή 3).
- Άφιξη στο Σουσάκι περίπου στις 08:30
- Ενδιάμεση στάση στον Ισθμό περίπου στις 10:00
- Άφιξη στα Μέθανα περίπου 13:00 (τρεις προορισμοί)
- Λήξη και φαγητό: περίπου 17:30-19:30 (αναχώρηση για Αθήνα).
- Άφιξη στο μετρό Ελαιώνα στις 22:45 (περίπου).
ΚΟΣΤΟΣ
- Ατομικό κόστος συμμετοχής: 33 € και για ανήλικα παιδιά 13-17 ετών: 30 € (περιλαμβάνει το πούλμαν). Δεν περιλαμβάνονται γεύματα, καφέδες, ποτά.
- Δράσεις που περιλαμβάνουν επισκέψεις σε υπόγειες στοές, σπηλιές, καθώς και μεγάλες ή απαιτητικές πεζοπορίες δεν είναι ασφαλείς ή είναι πολύ κουραστικές για παιδιά μικρότερης ηλικίας.
ΠΩΣ ΘΑ ΛΑΒΩ ΜΕΡΟΣ;
-Για τη συμμετοχή σας απαιτείται ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΑΠΟΛΥΤΑ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.
-Συμπληρώνετε τα στοιχεία σας στη φόρμα συμμετοχής (https://alterexploring.site/) και αφού σας σταλεί με email (ελέγχετε και στα spam) βεβαίωση ότι υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις, κλείνετε τη δική σας θέση με καταβολή του ποσού, σύμφωνα με τις οδηγίες που θα λάβετε (απόδειξη πληρωμής: αποστέλλεται με email).
ΠΑΡΟΧΕΣ:
- Μετακίνηση Αθήνα-Σουσάκι-Μέθανα-Αθήνα με σύγχρονο, κλιματιζόμενο λεωφορείο (πούλμαν) του γραφείου μας.
- Πληροφοριακά στοιχεία από ειδικούς επιστήμονες κατά τη διάρκεια της περιήγησης.
- Έμπειροι οδηγοί των ομάδων (εκπαιδευμένοι σε σεμινάρια Σπηλαιολογίας και Πρώτων Βοηθειών), που φέρουν και χειρίζονται τον απαιτούμενο εξοπλισμό τεχνικής υποστήριξης, για τη διεξαγωγή του προγράμματος με απόλυτη ασφάλεια.
- Χρήση τεχνικού εξοπλισμού (ομαδικοί φακοί, ανιχνευτής αερίων, συσκευές εντοπισμού θέσης και πλοήγησης, συσκευές ενδοεπικοινωνίας ομάδας, χάρτης, φαρμακείο κ.ά.), όπου απαιτείται.
- Επικεφαλής: Παναγιώτης Δευτεραίος, Πολιτικός Μηχανικός-Σπηλαιολόγος, συγγραφέας του βιβλίου Υπόγεια Αθήνα - τα μυστικά μιας άγνωστης πόλης, iWrite (2023), διαθέσιμο ηλεκτρονικά στο: https://alterexploring.gr/ και επιτόπου κατά τη διάρκεια της περιήγησης.
- Πληροφορίες, επικοινωνία: Ελευθερία Πλούσιου, Ιστορικός-Αρχαιολόγος (τηλ.: 6948361756)
ΤΙ ΝΑ ΦΕΡΕΤΕ (απαραίτητος ατομικός εξοπλισμός):
Σακίδιο πλάτης, ατομικός φακός (προτιμότερο κεφαλής), ψηλά αθλητικά παπούτσια ή παπούτσια πεζοπορίας ή ορειβατικά μποτάκια, πρόχειρα και άνετα ρούχα εποχής (ΜΑΚΡΥ παντελόνι) που μπορεί να λερωθούν, γάντια εργασίας ή μιας χρήσης, μπατόν (επιθυμητά αν υπάρχουν), νερό (τουλάχιστον 2 lit) και ό,τι άλλο θέλετε για κολατσιό, σνακ κ.λπ. (ώρα φαγητού: 17:30).
* Το πρόγραμμα ενδέχεται να τροποποιηθεί μερικώς.
* Η περιήγηση δεν θα πραγματοποιείται εάν κατά την ημέρα διεξαγωγής προβλέπονται ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχές, καταιγίδες κ.λπ.). Αυτό θα ελέγχεται μέσω των προβλέψεων των προηγούμενων ημερών (δελτία καιρού). Στην περίπτωση αυτή, η δράση θα προγραμματίζεται για επόμενη ημερομηνία.
ΠΡΟΣΟΧΗ
* Οποιοσδήποτε συμμετέχει στις εκδηλώσεις μας δηλώνει υπεύθυνα ότι φέρει την αποκλειστική ατομική του ευθύνη.
Υπαίθρια, βιωματικά σεμινάρια περιπετειώδους συμμετοχικής γνώσης
Φόρμα συμμετοχής: https://alterexploring.site/ (επιλέγετε ημερομηνία/δράση και συμπληρώνετε τα πεδία).
ΠΡΟΣΦΟΡΑ Alter Exploring, για τους φίλους που μας ακολουθούν συχνά (ισχύει από 30/06/2024): για κάθε 5 μονοήμερες δράσεις που κάποιος θα λάβει μέρος, η επόμενη μονοήμερη είναι ΔΩΡΟ από εμάς!
Διοργάνωση: Alter Exploring Team
Alter Exploring E.E.
Υπηρεσίες Τουρισμού-Διαφήμισης (ΜΗ.Τ.Ε.: 0260E70000955801)
Urban Speleo-Terra Incognita
Υπηρεσίες εκπαίδευσης μέσω επιμορφωτικών σεμιναρίων