PREMIERA | Proces Eligiusza Niewiadomskiego | reż. Bartosz Szydłowski

Name: PREMIERA | Proces Eligiusza Niewiadomskiego | reż. Bartosz Szydłowski
Start: 2025-11-11T17:00:00+01:00
End: 2025-11-11T18:30:00+01:00
Location: Teatr Łaźnia Nowa

Schedule

Tue Nov 11 2025 at 05:00 pm to 06:30 pm

UTC+01:00

Location

Teatr Łaźnia Nowa | Krakow, MA

16 grudnia 1922 roku w warszawskiej Zachęcie padły trzy strzały, które wstrząsnęły rodzącą się II Rzeczpospolitą. Zaledwie pięć dni po objęciu urzędu zginął pierwszy prezydent niepodległej Polski, Gabriel Narutowicz. Zabójcą okazał się Eligiusz Niewiadomski – malarz, krytyk sztuki, działacz związany ze skrajną prawicą, przekonany, że w imię „ratowania ojczyzny” ma prawo zabić.
⚖️ Spektakl wyreżyserowany przez Bartosza Szydłowskiego jest teatralną rekonstrukcją procesu Niewiadomskiego, nie tylko tego sądowego, który zakończył się śmiercią zamachowca w Cytadeli Warszawskiej, ale także procesu idei, języka i emocji, które uczyniły z artysty mordercę. „Wiedziałem, że to zbrodnia. Ale wiedziałem też, że to obowiązek” – deklarował w ostatnich słowach przed sądem 53-letni Eligiusz Niewiadomski.
„Proces…” jest współczesnym sądem nad mitem „wielkiej Polski” i fantazmatami, które wciąż ożywiają narodowe emocje. Jest także pierwszą odsłoną teatru obywatelskiego zainicjowanego przez Teatr Łaźnia Nowa, manifestu przeciwko zawłaszczaniu przestrzeni publicznej przez przemoc, ideowe zacietrzewienie i pogardę.
🎭 W „Procesie…” zobaczymy m.in. Adama Ferencego, Przemysława Bluszcza, Andrzeja Kłaka, Tomasza Karolaka i Krzysztofa Zarzeckiego.
🇵🇱 Premiera spektaklu odbędzie się 11 listopada, w dniu Święta Niepodległości, co, jak podkreślają twórcy, ma charakter symboliczny.
- Od lat, to ważne dla historii Polski święto, jest zawłaszczane przez środowiska radykalne, stając się okazją do głoszenia ksenofobicznych i nacjonalistycznych haseł oraz politycznego lansu – mówi Bartosz Szydłowski. – Podczas „Procesu Eligiusza Niewiadomskiego” chcemy przypomnieć do jakiej tragedii podobny hejt doprowadził w 1922 roku i publicznie zaprotestować przeciwko mowie nienawiści i budzącemu się faszyzmowi.
Fot. Karolina Jóźwiak
---
📍Premiera: 11 listopada, godz. 17:00 i 20:00
Bilety: https://laznianowa.pl/spektakl/proces-eligiusza-niewiadomskiego
Czas trwania: TBA
---
🎭 Reżyseria: Bartosz Szydłowski
Adaptacja: Łukasz Drewniak
Scenografia i kostiumy: Jerzy Basiura
Światło: Paweł Labe
Muzyka: Dominik Strycharski
Wideo: Peter Fick
Występują: Przemysław Bluszcz, Maciej Charyton, Adam Ferency, Krzysztof Głuchowski, Maciej Jackowski, Barbara Jonak, Tomasz Karolak, Andrzej Kłak, Anna Oberc, Andrzej Seweryn (wideo), Paweł Smagała, Artur Święs, Błażej Wójcik, Krzysztof Zarzecki
Inspicjentka: Katarzyna Białooka

📚 Scenariusz powstał na podstawie dokumentu sądowego „Proces Eligjusza Niewiadomskiego. O zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabryela Narutowicza w dniu 16 grudnia 1922 r. Odbyty w Sądzie Okręgowym w Warszawie dnia 30 grudnia 1922 roku” w opracowaniu Stanisława Kijeńskiego, 1923 r.