Piotr Grochowski: Polskie rodzimowierstwo / Przemek Sokół: Dziady / Dance Macabre: wieczór tańcujący

Name: Piotr Grochowski: Polskie rodzimowierstwo / Przemek Sokół: Dziady / Dance Macabre: wieczór tańcujący
Start: 2025-11-02T18:00:00+01:00
End: 2025-11-02T23:59:00+01:00
Location: ul. Mikołaja Kopernika 19, 31-501 Kraków, Poland

Schedule

Sun Nov 02 2025 at 06:00 pm to 11:59 pm

UTC+01:00

Location

ul. Mikołaja Kopernika 19, 31-501 Kraków, Poland | Krakow, MA

Strefa Nowa | Dziady | 2 listopada
[ 18.00 ] Piotr Grochowski: Polskie rodzimowierstwo.
[ 20.00 ] Przemek Sokół: Dziady | przedsprzedaż: http://bit.ly/3W2Dbyh
[ 21.30 ] Dance Macabre: wieczór tańcujący
: : : : : : : : : : : : : : : :
[[ 18.00 ]] Piotr Grochowski: "Polskie rodzimowierstwo. Dziedzictwo przedchrześcijańskich Słowian w świecie późnej nowoczesności" (Wydawnictwo Naukowe UMK, 2025) – spotkanie z autorem i promocja najnowszej publikacji prof. Piotra Grochowskiego / rozmowę poprowadzi dr Joanna Malita-Król (UJ, Instytut Religioznawstwa)
:: wstęp wolny!!
: : : : : : : : : : : : : : : :
Rodzimowierstwo to współczesna religia odwołująca się do dziedzictwa przedchrześcijańskich Słowian. Wpisuje się ono zarazem w szerszy nurt zjawisk społecznych, polegających na rewitalizacji dawnych praktyk kulturowych oraz swoistej „modzie na słowiańszczyznę”, która dla wielu osób staje się swego rodzaju stylem życia oraz ważnym punktem odniesienia w budowaniu tożsamości zbiorowych i indywidualnych.
>> Niniejsza książka stanowi efekt wieloletnich badań etnograficznych i zawiera wszechstronny opis polskiego rodzimowierstwa, obejmujący zarówno jego historię i formy organizacyjne, jak i system wierzeniowy oraz praktyki obrzędowe, a także ukazujący społeczne, polityczne i ekonomiczne konteksty, które wpływają na jego kształt i sposób funkcjonowania. W szerszej perspektywie publikacja próbuje zarazem pokazać słowiańskocentryczną narrację o Polsce i Polakach, która wyłania się z wypowiedzi i działań rodzimowierców. Eksponując „rodzime” (niechrześcijańskie) elementy, jest ona wolna od kolonialnych uwikłań i kompleksów, co pozwala jej przezwyciężać poczucie niższości wobec Zachodu i wyższości wobec Wschodu. W tym kontekście książka ta stawia też pytanie o miejsce tradycji przedchrześcijańskich w polskiej kulturze oraz w działaniach z zakresu ochrony dziedzictwa.
: : : : : : : : : : :
Piotr Grochowski
Dr hab. Piotr Grochowski, profesor UMK – folklorysta, kulturoznawca, etnolog; wykładowca w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; redaktor naczelny czasopisma „Literatura Ludowa / Journal of Folklore and Popular Culture”. Zajmuje się analizowaniem różnych aspektów kultur ludowych i folkloru tradycyjnego oraz ich współczesnych transformacji i kontynuacji; bada także ruchy religijne i społeczne odwołujące się do kultury przedchrześcijańskich Słowian. Autor książek Dziady. Rzecz o wędrownych żebrakach i ich pieśniach (2009), Straszna zbrodnia rodzonej matki. Polskie pieśni nowiniarskie na przełomie XIX i ** w. (2010), Jarmark tradycji. Studia i szkice folklorystyczne (2016), a także krytycznej edycji ustnych narracji o Holokauście O tym nie wolno mówić… Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dionizjusza Czubali (2019).
Książki prof. Piotra Grochowskiego:
- Polskie rodzimowierstwo. Dziedzictwo przedchrześcijańskich Słowian w świecie późnej nowoczesności
- Dziady. Rzecz o wędrownych żebrakach i ich pieśniach
- Folklor w dobie Internetu
- Straszna zbrodnia rodzonej matki. Polskie pieśni nowiniarskie na przełomie XIX i ** wieku
- Netlor. Wiedza cyfrowych tubylców
- Jarmark tradycji. Studia i szkice folklorystyczne
- O tym nie wolno mówić... Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dionizjusza Czubali
: : : : : : : : : : : : : : : :
Rozmowę poprowadzi: dr Joanna Malita-Król (UJ, Instytut Religioznawstwa) – kulturoznawczyni i religioznawczyni, absolwentka Katedry Porównawczych Studiów Cywilizacji i Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Bada przejawy magii i religii pogańskich we współczesnym świecie. Autorka monografii Polscy wiccanie. Studium religii przeżywanej (2021). Zajmuje się także popkulturą i kulturą Japonii, zwłaszcza Opowieścią o Księciu Promienistym. Jest redaktorką, aca-fanką, aktywistką zaangażowaną w działalność oddolnych inicjatyw miejskich i proklimatycznych.
: : : : : : : : : : : : : : :
[[ 20.00 ]]
Przemek Sokół | DZIADY | widowisko muzyczne
bilety: przedsprzedaż online 50 zł [ http://bit.ly/3W2Dbyh ] / bezpośrednio przed wydarzeniem: 60 zł
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
Muzyczne opracowanie II części 'Dziadów' Adama Mickiewicza, w którym muzyka pełni rolę równorzędną słowu i snuje własną opowieść. Problem winy i kary osadzony w tradycji rodzimej. Muzyczne spotkanie trąbki, liry korbowej, bębnów obręczowych – instrumentów o mocy sakralnej. „Najdojrzalsze i najbardziej niejednoznaczne z dzieł polskiego romantyzmu” – II część 'Dziadów' w wykonaniu, w opracowaniu muzycznym i aranżacji znakomitego Przemka Sokoła!
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
muzyka: Przemek Sokół
trąbka, flugelhorn, lira korbowa, bębny obręczowe, śpiew, instrumenty perkusyjne – Przemek Sokół
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
udział biorą:
Guślarz – Przemek Sokół
głosy z sali: Joanna Słowińska i grupa śpiewacza z Wesołej
głosy z ‘offu’ (nagrane):
Aniołek – Maksymilian Bienias
Zły Pan – Krzysztof Łakomik
Kruk – Krzysztof Najbor
Sowa – Emilia Nagórka
Dziewczyna – Joanna Banasik
Starzec – Eugeniusz Sokół
Chór – Alina Sokół, Eugeniusz Sokół, Grzegorz Waśko
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
Przemek Sokół, trębacz, kompozytor, multiinstrumentalista, wziął na warsztat drugą część dramatu Mickiewicza, tworząc utrzymane w charakterze starosłowiańskiego rytuału, widowisko muzyczne. Artysta nie tylko wykonuje muzykę ale także wciela się w postaci obrzędu. Nastrój „cmentarnej kaplicy” podkreślają dobrane nieprzypadkowo instrumenty:
– bęben obręczowy, nazywany także szamańskim; jego powstanie sięga czasów przedbiblijnych, wykorzystywany często w muzyce obrzędowej
– lira korbowa, instrument wędrownych grajków i żebraków; ceniona w średniowieczu i renesansie, związana była początkowo z rozwojem chrześcijańskich śpiewów modlitewnych, zwłaszcza monastycznych, z czasem, dzięki zmniejszeniu rozmiarów i zmianom konstrukcyjnym, wkroczyła w świat muzyki ludowej
– trąbka, która zyskała popularność już w starożytności; mimo głównie „scenicznych występów” często wybierana jest jako głos towarzyszący ostatniej drodze człowieka.
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
Mickiewicz pisał "Dziady" w latach 1820–1832. „Dramat zawiera poruszającą wizję martyrologii polskiej młodzieży w zaborze rosyjskim i przegląd mniej lub bardziej właściwych postaw rodaków wobec carskich ciemiężycieli. Głównego bohatera poznajemy jako bliskiego samobójstwa nieszczęśliwego kochanka, którego wola ulega dziejowej rewizji. Przechodzi on duchową metamorfozę – porzuca dawne imię Gustaw i jako Konrad staje się uosobieniem idei prometejskiej. Jego postawa, Polaka i romantyka, przez kolejne dziesięciolecia stanowiła wzór postępowania, mimo wielu głosów trzeźwego rozsądku, krytycznie oceniających emocjonalną pochopność bohatera” [Janusz R. Kowalczyk, Culture.pl]
Jak wspominał sam Mickiewicz: Dziady „… to nazwisko uroczystości obchodzonej dotąd między pospólstwem w wielu powiatach Litwy, Prus i Kurlandii, na pamiątkę dziadów, czyli w ogólności zmarłych przodków. Uroczystość ta początkiem swoim zasięga czasów pogańskich i zwała się niegdyś ucztą kozła, na której przewodniczył Koźlarz, Huslar, Guślarz, razem kapłan i poeta (gęślarz). W teraźniejszych czasach, gdy duchowieństwo i właściciele usiłują wykorzenić zwyczaj połączony z zabobonnymi praktykami i zbytkiem częstokroć nagannym, pospólstwo święci Dziady tajemnie w kaplicach lub pustych domach niedaleko cmentarza. Zastawia się tam pospolicie uczta z rozmaitego jadła, trunków, owoców i wywołują się dusze nieboszczyków. Godna uwagi, iż zwyczaj częstowania zmarłych zdaje się być wspólny wszystkim ludom pogańskim, w dawnej Grecji za czasów homerycznych, w Skandynawii, na Wschodzie i dotąd po wyspach Nowego Świata. Dziady nasze mają to szczególnie, iż obrzędy pogańskie pomieszane są z wyobrażeniami religii chrześcijańskiej, zwłaszcza iż dzień zaduszny przypada około czasu tej uroczystości. Pospólstwo rozumie, iż potrawami, napojem i śpiewami przynosi ulgę duszom czyścowym.”
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
Przemek Sokół
Nie przypomina sobie konkretnego wydarzenia, które sprawiło, że zainteresował się muzyką. Ale nie bez znaczenia jest to, że pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych. Pradziadek grał na puzonie i na skrzypcach, dziadek był trębaczem, tata też jest trębaczem”. W 2005 roku ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Krakowie na wydziale instrumentalnym, specjalność trąbka. Współtworzył formację Frittata (2007-2012), którą Nigell Kennedy rekomendował jako „przyszłość polskiego jazzu”, zapraszając do Londynu na Nigel Kennedy’s Polish Weekend. W 2011 założył zespół Sokół Orkestar. Grupa wykonuje utwory w stylu Balkan Brass, łącząc muzykę etniczną z elementami funky/pop. Na repertuar zespołu składają się w większości autorskie utwory Przemka Sokoła. W 2014 roku zespół zajął II miejsce na legendarnym festiwalu trębaczy w Gučy (Serbia) w kategorii międzynarodowej, jako pierwsza w historii grupa spoza Bałkanów. Miłośnik jazzu, muzyki bałkańskiej, latynoskiej i szeroko pojętej muzyki świata. Współpracował zarówno z orkiestrami symfonicznymi, jak i wieloma wybitnymi artystami – między innymi z Katarzyną Gärtner, Joanną Słowińską, Agnieszką Chrzanowską, Pauliną Bisztygą, Renatą Przemyk, Markiem Bałatą, Maciejem Maleńczukiem, Januszem Radkiem, grupą Bakshish. Współpracuje z Teatrem Witkacego w Zakopanem, Teatrem im. Juliusza Słowackiego oraz Teatrem Ludowym w Krakowie.
Dzięki dużej rozpiętości fascynacji muzycznych, jego gra nabiera wyrazistego charakteru, wywodzącego się z jazzowych korzeni, co w połączeniu z wpływami muzyki etnicznej daje oryginalną, autorską poetykę.
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
[[ 21.30 ]]
:: Danse Macabre – wieczór tańcujący.
:: Korowody – tańce w kręgach i w parach. Kto zagra? Powiemy niebawem!
:: bilety: bramka lub kapelusz (informacje wkrótce;)
:: ilustracja w zapowiedzi graficznej wydarzenia: "Taniec śmierci", fragment karty z „Kroniki norymberskiej”; Michael Wolgemut, 1493