Lektury zaangażowane. „Kartezjusz i Kanibale. Z historii jednej idei”

Name: Lektury zaangażowane. „Kartezjusz i Kanibale. Z historii jednej idei”
Start: 2025-04-10T17:00:00+02:00
Location: ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warsaw, Poland

Schedule

Thu, 10 Apr, 2025 at 05:00 pm

UTC+02:00

Location

ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warsaw, Poland | Warsaw, MZ

Zapraszamy na drugie seminarium z cyklu Lektury zaangażowane! Raz w miesiącu spotykamy się w Instytucie Kultury Polskiej UW, aby dyskutować o ważnych, ciekawych, a nawet przełomowych pracach naukowych, poddawanych interpretacji z perspektywy kulturoznawczej. Tym razem, 10 kwietnia, porozmawiamy o książce Iwony Krupeckiej Kartezjusz i Kanibale. Z historii jednej idei.

O książce:
W Rozprawie o metodzie Kartezjusza – dziele pod wieloma względami przełomowym w historii filozofii nowożytnej – pada niby to niepozorna wzmianka o Kanibalach. W początkach XVII wieku termin ten natychmiast przywoływał szereg dobrze ugruntowanych w myśli europejskiej problemów: Czy rodzaj ludzki jest jeden? Czy rozum jest powszechny? A może nasze poznanie zawsze ma charakter kulturowy? Albo czy wychowanie pośród Kanibali uczyniłoby z nas Kanibali? Czy to klimat, czy raczej społeczeństwo nas kształtuje? Wreszcie, co począć w obliczu narastającego sceptycyzmu tak w dziedzinie wiedzy, jak moralności?
By zrozumieć rolę Kanibali w Rozprawie na tle historycznego kontekstu, którym jest epoka europejskiej ekspansji w „Nowym Świecie”, cofamy się ku narodzinom tej idei i obserwujemy kolejne stadia jej rozwoju. Śledzimy, jak wraz z próbami jej opisu słowa odrywają się od rzeczy, a filozofowie coraz bardziej odczuwają ciężar swego umiejscowienia – osadzenia w partykularnej kulturze ówczesnej Europy. Być może to dlatego jedynym ratunkiem przed Montaigne’owskimi ruchomymi piaskami, który Kartezjuszowi przychodzi na myśl, jest wyrwanie filozofii z kulturowego gruntu i reterytorializowanie jej w czystym podmiocie?

O dyskutantach:
dr hab. Iwona Krupecka – filozofka i filolożka; adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Gdańskiego. Jej główne zainteresowania badawcze to historia filozofii nowożytnej, zwłaszcza hiszpańskiej, oraz filozofia międzykulturowa. Autorka m.in. monografii Don Kichote w krainie filozofów (2012) oraz Kartezjusz i Kanibale (2021), niekiedy tłumaczka (np. Dysputa w Valladolid, 1550/1551). Propagatorka filozofowania.
dr Łukasz Zaremba – wykładowca Instytutu Kultury Polskiej UW. Realizuje projekt badawczy NCN OPUS Kompleks kolonialny. Kultura wizualna i „kolonializm bez kolonii” w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce.