10. Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius

Name: 10. Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius
Start: 2025-05-13T17:00:00+02:00
End: 2025-05-18T21:00:00+02:00
Location: Wrocławski Dom Literatury

Schedule

Tue, 13 May, 2025 at 05:00 pm to Sun, 18 May, 2025 at 09:00 pm

UTC+02:00

Location

Wrocławski Dom Literatury | Wroclaw, DS

10. Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius
„Gdzie są rymy?”
13–18 maja 2025
Wrocław (Proza | Wrocławski Dom Literatury)

We wtorek 13 maja oficjalnie wystartuje jubileuszowa 10. edycja Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius (nieoficjalnie nawet dwa dni wcześniej). Tradycyjnie odbywająca się we Wrocławiu Mieście Literatury UNESCO, organizowana przez Wrocławski Dom Literatury, z główną sceną w postaci klubu Proza. I pod hasłem „Gdzie są rymy?” (które objaśniamy nieco dalej). Stąd wszystkie osoby zainteresowane poezją (i te nie do końca, ale jej ciekawe) zapraszamy w tych dniach do stolicy Dolnego Śląska. Przygotowaliśmy dla was głośne czytania wierszy, premiery książkowe, debaty, warsztaty i wydarzenia, gdzie muzyka utworom lirycznym towarzyszy bądź je uzupełnia. A przede wszystkim bardzo dużo rozmów. Spotkacie u nas osoby, które na scenie poetyckiej są od dawna albo nieco krócej, ale zaprosimy też tych, którzy dopiero w tym świecie chcą zaistnieć. Starczy miejsca dla wszystkich! Wierzymy w inkluzywną naturę poezji.
▪️
Dziesiąta edycja. A co było wcześniej? Oczekiwania. Nadzieje. Wypatrywanie gwałtownego wstrząsu poetyckiego, który wywróci zastały porządek i sprawi, że czytanie poezji – rzecz niszowa, momentami wstydliwa – przeistoczy się w powszechny proces aktywizacji mas społecznych. Byłoby to coś niesamowitego. I nie tracimy nadziei, że się wydarzy. A może nawet już się dzieje, ale bardziej sposobem ewolucyjnym niż rewolucyjnym. Wszak dopiero kilka miesięcy temu spanikowani prozaicy, autorki i autorzy książek, od których uginają się półki domowych bibliotek, wołali „ratunku, nominują poezję!”. Tak było w okolicach finału nagrody Nike, która ostatecznie przypadła w udziale poetce Urszuli Kozioł (tak się składa, że mającej w dorobku Silesiusa). Ta, gdyby się tym akurat przejmowała, czułaby na karku oddech innych poetek i poetów: Andrzeja Sosnowskiego (też Silesiusem wyróżnionego, nawet podwójnie) i Marzanny Bogumiły Kielar (laureatki całokształtnego Silesiusa z roku 2024). Trzy książki poetyckie w finale najważniejszej, a na pewno najbardziej medialnej nagrody literackiej w Polsce? Toż to trąci wywróceniem stolika.
▪️
Takie momenty, gdy poezja znajduje się niemal w mainstreamie, oczywiście cieszą. Są potrzebne wszystkim osobom na jej rzecz działającym. Ale po dziesięciu latach organizacji Festiwalu jeszcze bardziej wierzymy w pracę organiczną; w sens wizyt w szkołach, gdzie od lat prowadzimy lekcje poetyckie i warsztaty; w kolejne edycje turniejów poetyckich, w trakcie których uczestniczki i uczestnicy przełamują swoje wewnętrzne bariery, by wyjść na scenę i przez kilka minut dzielić się ze światem (po ta setka osób na widowni to dla nich cały świat przecież) swoją wrażliwością. Z każdym rokiem jeszcze bardziej doceniamy takie momenty. Dołożymy starań, by w 2025 we Wrocławiu ich nie brakowało.
▪️
No dobrze, ale „gdzie są rymy?”
Zastanawialiście się, dlaczego współczesna poezja wygląda tak, a nie inaczej? Dlaczego dykcja miłoszowska jest reprezentowana nielicznie, dlaczego Tuwim nie może doczekać się swojego następcy, za to tak wiele poetek i poetów pisze Różewiczem? Pamiętacie ten moment w swoim życiu – a idziemy o zakład, że przechodził to każdy i każda – gdy nagle w któreś klasie szkoły, najpewniej podstawowej, podsunięto wam wiersz, a ten nijak nie przypominał chwytliwych rymowanek Jana Brzechwy, nie miał melodii charakterystycznej dla Juliana Tuwima? Co poczuliście? Może ktoś został z tym pytaniem w głowie po dziś dzień? Nie, nie będziemy rozmawiać o rymach. A przynajmniej nie tak od razu. Ale pytanie o rymy niech będzie pretekstem, wytrychem do pytania o poezję w ogóle. Jaka ona jest? Jaka może być? A może nawet jaka być powinna? Dalej: kto nam poezję opowiada, tłumaczy. Kogo o poezję można pytać. Tu pojawia się temat krytyki literackiej, tej samej, która ponoć jest w zaniku, która rzekomo przeniosła się do sieci, może nawet na TikToka. Dlatego zaprosimy osoby opowiadające nam poezję – niech podzielą się pomysłami na jej szerzenie. Dlatego przypomnimy takie postaci jak Tomasz Burek czy Jacek Łukasiewicz, którzy większość swoich długich żyć poświęcili poezji właśnie. I są jeszcze te podejrzane slamerki i slamerzy. Czy to w ogóle jest poezja? Czy poezja ich chce? Czy im na byciu chcianymi przez świat poezji zależy?
▪️
Wyobrażacie sobie sytuację, że książka poetycka wywołuje poruszenie? Inicjuje ogólnonarodową debatę? W Szwecji tak się wydarzyło za sprawą Marit Kapli i jej „Osebola”. Albo że za pisanie literatury grozi wam więzienie? To akurat Białoruś i przypadek Andreja Chadanowicza. W tym wszystkim jest poezja ukraińska – zupełnie osobna w ostatnich latach, w oczywisty sposób monotematyczna, którą nam w Polsce wspaniale przybliża Wydawnictwo Pogranicze. A jak odbieramy nad Wisłą twórczość Mahmuda Darwisza? Czy może przystępniejsza jest bliższa nam kulturowo Anne Carson? Te języki, książki, dykcje będą w maju wybrzmiewać we Wrocławiu. Ale sprawdzimy też, co słychać u Ewy Lipskiej i Jacka Podsiadły, o to, dlaczego wybierają prozę, zapytamy Krzysztofa Siwczyka i Urszulę Honek, nowe książki zaprezentują nam między innymi Małgorzata Lebda, Bianka Rolando, Konrad Góra, Ewa Jarocka, Zu Witkowska czy debiutujące Aga Zano i Maria Kwiecień. Stanisław Barańczak, drugi po Tadeuszu Różewiczu laureat Silesiusa za całokształt (2009), doczekał się w tym roku zbioru w serii Biblioteka Narodowa. Jak jego wiersze odbierane są 11 lat po śmierci autora? I jak wybrzmi czytana przez poetki i poetów twórczość Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej?
▪️
Każdego roku zdumiewają nas tak licznie pojawiające się nowe twarze podczas Turnieju jednego wiersza im. Rafała Wojaczka. Podobnie zdumieni bywają uczniowie, gdy do ich szkół wkraczają poetki i poeci, żywi i często zupełnie inni od tych z kart szkolnych podręczników. Kto wie, może zdumieni będą też młodzi ludzie, którym w ramach warsztatów Jakub Skurtys będzie objaśniał, o co chodzi w pisaniu o poezji? Jednego jesteśmy pewni – nic nie przebije ubiegłorocznego zdumienia Małgorzaty Lebdy i Jakuba Kornhausera, których drużyna sromotnie poległa w potyczkach w bule. Chyba że w tym roku ten niechlubny wyczyn powtórzą. Szanse na to są!
▪️
I na koniec muzyka. Akcentami muzycznymi tegoroczny Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius otworzymy i zamkniemy, a i w środku coś się pojawi. Zagra zespół Ślina, będzie Mikołaj Trzaska, zespół Wymysajuci Wydy i liczna reprezentacja zdolnych młodych ludzi z Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, którzy wracają z projektem Poetica Electronica. Taki to mamy plan na nasz jubileusz!
▪️
Program 10. edycji Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius pojawi się w okolicach połowy kwietnia. Wierzymy w waszą cierpliwość!
---------------------------------------
🔸Organizatorem 10. edycji Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius jest Wrocławski Dom Literatury
🔸 Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury